ЮНКТАД инвестициялары жөніндегі дүниежүзілік баяндама: Қазақстан өтпелі экономикасы бар елдер арасында таза ТШИ өсу қарқыны бойынша бірінші орын алды

Нұр-Сұлтан, 2021 жылғы 31 тамыз – COVID-19 пандемиясының әлемдік экономикаға теріс әсеріне қарамастан, 2020 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан өтпелі экономикасы бар 17 елдің және теңізге шыға алмайтын 34 елдің арасында таза тікелей шетелдік инвестициялар (ТШИ) көлемінің барынша өскенін көрсетті.

Бүкіл әлемде олардың жалпы көлемінің 2005 жылдан бергі ең төменгі көрсеткішке дейін үштен бірге қысқаруы аясында Қазақстанда бір жыл бұрынғыға қарағанда таза ТШИ 34,9% - ға көп түсті. Мұндай деректер БҰҰ-ның сауда және даму жөніндегі Конференциясының (ЮНКТАД) "Инвестициялар жөніндегі дүниежүзілік баяндамасында" қамтылған.

Пандемиядан туындаған экономикалық дағдарыс әлемдегі халықаралық сауда-экономикалық қатынастардың құрылымына айтарлықтай өзгерістер енгізді. Бұл ТШИ ағындарында да көрініс тапты.

Баяндамаға сәйкес, өткен жылы жаһандық экономикадағы таза ТШИ көлемі 35% - ға қысқарып, жалпы алғанда 1 трлн. долл. АҚШ, бұл соңғы 16 жылдағы ең төменгі көрсеткіш.

Коронавирустық дағдарыс бұл тұрғыда өтпелі экономикасы бар елдерге қатты теріс әсер етті. ЮНКТАД сарапшыларының болжамы бойынша, аталған елдер тобындағы ТШИ ағынын қалпына келтіру тек 2022 жылы ғана күтіледі.

Сонымен қатар, құрылымдық реформаларды жүргізудің және ҚР Үкіметінің инвестициялар тарту саласында іске асырып жатқан саясатының арқасында ЮНКТАД деректері бойынша Қазақстанда өтпелі экономикасы бар елдер мен теңізге шыға алмайтын елдер арасында таза ТШИ ағынының едәуір өскені атап өтілді. Бұл өсім өңдеу өнеркәсібі, көлік, телекоммуникация, қаржы қызметі, энергетика, тау-кен өндіру кешені және т. б. салалардағы инвестициялар есебінен қамтамасыз етілді.

Өтпелі экономикасы бар елдерге ТШИ таза ағынының жалпы көлемі өткен жылы 24 млрд. АҚШ долл., Қазақстанда-3,9 млрд. АҚШ. Бұл көрсеткіш Ресей Федерациясында ғана жоғары.

Осындай рейтинг теңізге шыға алмайтын елдер арасында да жасалды, олардың арасында тікелей инвестициялардың таза ағыны 15,4 млрд. АҚШ доллары. Аталған елдер тобында таза ТШИ көлемі бойынша Қазақстан 1-ші орынға ие болды.

ЮНКТАД баяндамасының деректері пандемияның жаһандық экономикаға теріс әсері аясында Қазақстанда шетелдік инвесторлар үшін қолайлы жағдайлар сақталып отырғанын көрсетеді. Елдің халықаралық рейтингтердегі тұрақты жоғары позициялары, сондай-ақ ТШИ тарту статистикасы Қазақстанның жоғары инвестициялық тартымдылығын, инвесторлардың тіпті дағдарыс кезеңінде де жобаларды іске асыруды бастауға және жалғастыруға деген ынтасын растайды.

ЮНКТАД сарапшыларының болжамы бойынша 2021 жылы тікелей шетелдік инвестициялар ағынының өсуі әлем бойынша орта есеппен 10-15% - ды және дамушы елдерде 5-20% - ды құрайды.

ЮНКТАД-тың "Дүниежүзілік инвестициялар туралы баяндамасы" есебіне сілтеме (WIR 2021): https://unctad.org/system/files/official-document/wir2021_en.pdf

https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa/press/news/details/248572?lang=ru